Tekst: Janneke Krommendijk werkte ruim 46 jaar in de bibliotheekwereld. 25 jaar als assistent-bibliothecaresse bij de bibliotheek Almelo en daarna 22 jaar als mediathecaris op OCG Reggesteyn in Nijverdal. Ze vindt het eeuwig zonde als kennis verloren gaat…
Columnisten / bloggers schrijven op persoonlijke titel en weerspiegelen niet noodzakelijkerwijs het standpunt van de redactie.
Sinds een jaar of twee ben ik nauw betrokken als bestuurslid bij de vrouwenvereniging in ons dorp. Elke maand is er een recreatieve, educatieve of informatieve activiteit waar vooral gezelligheid overheerst. Gebruik van tablet, laptop en mobiele telefoon is het dankbare onderwerp voor de bijeenkomst komende maand.
Bij het voorbereiden van deze presentatie, kijk ik welke materialen geschikt zijn, ook om te laten zien in bijvoorbeeld de pauze en na afloop. Kennis is macht, als je weet hoe je eigen kennis te kunnen vergroten dan is het fijn om door boeken, tijdschriften en allerlei foldermateriaal te neuzen, fijn voor de deelnemers van de komende workshop. Vanzelfsprekend denk ik gelijk aan de mogelijkheden van de bibliotheek. Dus ’s middags op pad en eens informeren of het nog mogelijk is een themagerichte projectcollectie aan te vragen, om tijdens de avondpresentatie te kunnen laten zien. Het aanvragen van titels kan ik zelf doen, ik mag 15 titels in één keer lenen dus dat is geen probleem. Zo gezegd, zo gedaan en voor mij met mijn bilbiotheekroots voelt het als een gemiste kans. Waarom?
Toen ik mijn vraag stelde, vertelde ik over onze vereniging van zo’n honderd dames en dat ik bij de presentatie over telefoon en tablet een grote opkomst verwacht. Zeker als je kijkt naar de ‘digitale kloof’ bij met name ouderen die niet met computers zijn opgegroeid. Een mailtje sturen lukt nog net, WhatsApp ook maar de geluidjes van een groep uitzetten dat is al teveel gevraagd en meer moet je al helemaal niet vragen. Deze digitale kloof is veel groter dan wij denken en is niet zomaar op te lossen.
Als de bibliotheek een kraampje met boeken en informatie zou verzorgen, met info over alle hulp die je in de bibliotheek kunt krijgen, cursussen die gegeven worden en dat je niet eens lid hoeft te zijn. Wat een kans om veel mensen te bereiken die nooit of bijna nooit de bibliotheek binnenlopen. Veel dames komen niet verder dan (illegaal) gedownloade bestanden. Ik hoor dan ‘ik heb wel drieduizend boeken op mijn e-reader staan. Zouden ze die allemaal lezen? Ik betwijfel het. Denk aan al die gedownloade titels, waarvoor de schrijver geen enkele vergoeding krijgt. Het lijkt dat niemand begrijpt dat je echt wel iets wilt en moet verdienen met het werk dat je doet. Schrijven is een beroep. Wie werkt er voor niets?
Dit bedoel ik met ‘laaghangend fruit’. Zo belangrijk is het frontoffice in het contact met de bezoekers. Ik vraag me af of het personeel wordt getraind, op het herkennen van kansen en mogelijkheden. Hoe zie je mogelijkheden die ineens voorbij komen, hoe speel je daarop in? Deze keer verzorg ik wel een informatiekraampje, ik kan het zelf. Maar als er iemand een dergelijke vraag stelt in uw bibliotheek, grijp dan die uitgelezen kans om de bibliotheek te promoten op een plek en een moment dat mensen daar belangstelling voor hebben!
Een jaar of vier geleden heb ik al eens een workshop verzorgd, over valse websites en hoe je valse mailtjes kunt herkennen. Later vertelde een deelneemster mij: Je liet voorbeelden zien over een pakje dat bezorgd zou worden en dat je vooral niet zomaar op de link moest klikken. Ze verwachtte zelf een pakketje en was er niet meer zo gerust op, nu ze wist dat je nooit zomaar klakkeloos moet klikken, maar eerst het mailadres goed moet te kijken. Een valse mail kon ze vanaf dat moment herkennen. En is dit nu niet precies wat we met basisvaardigheden willen bereiken? Goed met internet kunnen omgaan en zelfredzaam zijn?