Meer dan 285.000 Nederlanders tekenden inmiddels de boekenpetitie tegen de voorgenomen btw-verhoging op boeken. Op 11 juni werden die handtekeningen gebundeld als een vuistdikke roman aan de Tweede Kamer overhandigd door initiatiefnemer Eveline Aendekerk (directeur Stichting CPNB). Dat deed zij samen met de bekende (kinderboeken)schrijvers Simone van der Vlugt, Pieter Koolwijk, Babs Gons, Hanneke de Zoete en Tommy Wieringa, die zo de politici probeerden te overtuigen.
Rond het gebouw van de Tweede Kamer stonden de hele dag tien enorme blow-ups van iconische (kinder)boeken met titels als Hoe overleef ik 21% btw? en De Griezelbtw om de boekenpetitie kracht bij te zetten. De indrukwekkende verzameling handtekeningen, samen met de verschillende onderzoeken die inmiddels zijn gedaan naar de negatieve effecten van de voorgenomen maatregel, zijn een enorme steun in de rug in de strijd tegen de voorgenomen btw-verhoging.
CPNB-directeur Eveline Aendekerk speechte strijdvaardig:‘Boeken hebben een enorme toegevoegde waarde voor mens, maatschappij én economie. De voorgenomen btw-verhoging op boeken zal de schatkist op korte termijn geld opleveren, maar gaat uiteindelijk een veelvoud kosten! Bovendien staat in het hoofdlijnenakkoord dat leesvaardigheid absolute prioriteit krijgt, maar de aangekondigde btw-verhoging op boeken staat daar haaks op. Er worden daardoor straks vier miljoen boeken minder gelezen. En 150.000 Nederlanders verliezen toegang tot hun bibliotheek. Er zal minder gelezen én voorgelezen worden in de Vinex-wijk, op het stadsbalkon en in het verzorgingshuis. En uiteraard komt de klap van de hogere belasting het hardst aan bij wie minder te besteden heeft. Dit alles in ogenschouw nemend kan ik niet geloven dat de btw-verhoging op boeken wordt doorgezet. Natuurlijk is er lef nodig om op een voornemen terug te komen. Maar zat lef niet in de titel van het hoofdlijnenakkoord?’
De boekenpetitie.nl werd op 22 mei opgezet door de Stichting Collectieve Propaganda van het Nederlandse Boek (CPNB), de Groep Algemene Uitgevers (GAU) en de Koninklijke Boekverkopersbond (KBb). Het initiatief ontstond al snel nadat de plannen van het beoogde nieuwe kabinet bekend waren geworden. De aanstaande coalitie van PVV, VVD, NSC en BBB wil de btw op boeken meer dan verdubbelen van 9 naar 21 procent.
Inmiddels staat boekenpetitie.nl in de top 10 grootste petities aller tijden op petities.nl. De petitie kan nog altijd worden ondertekend en blijft ook na vandaag openstaan.
Metershoge boeken met btw-knipoog
Om de zichtbaarheid van de petitie een laatste zetje te geven, is er voorafgaand aan en tijdens de petitieoverhandiging aan de Tweede Kamer een ludieke actie georganiseerd. Van tien bekende (kinder)boeken is een enorme uitvergrote versie van zo’n tweeënhalve meter hoog als blikvanger gemaakt. Op de omslag staat telkens een persiflage van de bestaande boektitel die verwijst naar de voorgenomen btw-verhoging. Zo wordt Hoe overleef ik alles wat ik niemand vertel van Francine Oomen: Hoe overleef ik 21% btw op boeken? En het boek De Griezelbus van Paul van Loon heet nu De Griezelbtw. Andere bekende verbasterde titels zijn bijvoorbeeld: Komt een kind bij de taaldokter van Kluun en Kikker leert btw tellen van Max Velthuijs.
Onderzoeken
Consumentenonderzoek door KVB Boekwerk naar prijsbeleid laat zien dat de bereidheid om boeken te kopen bij prijsverhoging afneemt. Het verhoogt de drempel om boeken te kopen, want mensen vinden boeken al duur. René Goudriaan van Goudriaan Economics becijfert in een memo voor Kunsten ’92 dat wanneer de btw wordt verhoogd naar 21%, de boekverkoop daalt met 9,4%. Dit werkt direct door naar boekhandel, uitgeverij en de vele Nederlandse (kinderboeken)schrijvers.
Door langlopend consumentenonderzoek van KVB Boekwerk is er een goed beeld wie de boekenkoper is. Cijfers van begin 2024 tonen dat 57% ‘laag- of middenopgeleid’ is. Wanneer wordt gekeken naar de sociaal-economische klasse, dan behoort 28% tot de hoogste klasse, 25% tot de laagste. Een derde van de kopers is bovendien jonger dan 35 jaar tegenover 45% vijftigplussers.
De impact van boeken op mens, maatschappij én economie is in 2019 uitgebreid onderzocht en berekend in het grootschalige onderzoek ‘De impact van het boek’.
