Tekst: Janneke Krommendijk werkte ruim 46 jaar in de bibliotheekwereld. 25 jaar als assistent-bibliothecaresse bij de bibliotheek Almelo en daarna 22 jaar als mediathecaris op OCG Reggesteyn in Nijverdal. Ze vindt het eeuwig zonde als kennis verloren gaat…
Columnisten / bloggers schrijven op persoonlijke titel en weerspiegelen niet noodzakelijkerwijs het standpunt van de redactie.
Aan de balie in de bibliotheek trof ik een tijdje geleden een collega, we kennen elkaar van bijeenkomsten bij de provinciale bibliotheekdienst. We raakten in gesprek over van alles en nog wat, vooral over het tekort aan (vakkundig) personeel. Projecten uitvoeren is zo’n onderdeel wat nogal wat specialisatie vereist. Netwerken, ontwikkelen, voorbereiden, verzamelen, uitvoeren noem maar op. Vooral niet vergeten om te evalueren, want is het materiaal komend jaar bruikbaar, of moet het anders? Snel wordt vergeten hoeveel tijd nodig is om iets wat klein begint tot een succes te maken. Mijn collega sprak de zin uit, die ik gebruik als titel voor deze column.
De staatssecretaris heeft extra gelden uitgetrokken om het bibliotheekwerk te versterken. En wat lees ik in de Twentsche Courant/ Tubantia, dd 11 aug. 2023? Ambtenaren doen voorlopige bezuinigingsvoorstellen voor de begroting van het komende jaar. Het kabinet zal moeten bezuinigen en wat is één van de beoogde bezuinigingen? Juist het verminderen van het aantal lesuren in het basisonderwijs. Terwijl wij als Nederland afdalen op de ladder van kennis, de ontlezing hand over hand toeneemt, elke rapport schreeuwt om extra te werken aan het leesonderwijs, uitgerekend nu komen ambtenaren van het ministerie tot deze mogelijke bezuiniging. Zijn we weer terug bij af?
Mijn collega benoemde precies waar het in het nu om gaat. Gebrek aan vakkennis, voldoende opgeleid personeel en vooral empathie voor het werk. Terwijl de bibliotheek weer aan bekendheid lijkt te winnen en extra gelden beschikbaar komen. Ik denk dat de bibliothecaris van nu een belangrijke rol kan en moet spelen als het gaat om de ontlezing te verminderen, misschien zelfs wel te stoppen. De sparring partner waar het gaat om het laten slagen van het leesoffensief. Of dat om de bibliotheek gaat of de schoolbibliotheek in het primair- en voortgezet onderwijs. We tonen allerlei nieuwe snufjes, technieken, verzorgen workshops, cursussen, kortom de bibliotheek komt weer terug in het middelpunt van onze samenleving, waar de bibliotheek ooit ontstond, ter lering en vermaak toen wel. Wat gaat nu gebeuren? Let op!
Wij hebben die deskundige mensen heel hard nodig, deskundigen die kunnen vertellen over boeken, die gidsen zijn als het gaat om de digitale snelweg. Die hebben kennis over lezen als vak, over allerlei problemen die zich kunnen voordoen als het lezen een probleem blijkt. Deskundigen die geven antwoord op de vraag hoe je een tiener kan helpen om het leestempo te verhogen, of uitleggen waarom het juist ‘beter’ is ook soms wat langzamer te lezen en welke opties je daarvoor kunt gebruiken. Snellezen is geen kunst, in je geheugen opslaan wat je net gelezen hebt wel. Wie is hier de aangewezen persoon? Ik bedoel maar. Bibliothecaris zijn is veel meer dan alleen iets met boeken doen. Het is een vak. Uitsterven? Alsjeblieft niet!
