Na het instorten van het plafond op zaterdag 13 juni is voor Bibliotheek Katwijk de maat vol: er moet een oplossing komen voor de huisvestingssituatie van de bibliotheek. Het instorten van het plafond in een deel van het pand was het gevolg van een hevige regenbui en veroorzaakte op zaterdagmorgen veel waterschade op de jeugdafdeling. Voor Bibliotheek Katwijk kan het zo niet langer. In een noodkreet op Facebook met als titel ‘Help de bibliotheek verzuipt!’ geeft ze aan veel bezuinigingen en problemen met de huisvesting doorstaan te hebben, maar ‘het houdt een keer op’. Volgens Bibliotheek Katwijk maakt het instorten van het plafond pijnlijk duidelijk dat jaren van achterstallig onderhoud en bezuinigingen de bibliotheek naar de rand van de afgrond hebben gedreven.
Op haar Facebookpagina schrijft de bibliotheek onder andere: ‘Toen het gebouw aan de Schelpendam vol asbest zat en het de bibliotheek 150.000 euro kostte om de boel te laten saneren, hoorde je ons niet.
Als we voor elke lezing, filmavond of workshop de boekenkasten moeten wegrijden en met tientallen stoelen moeten sjouwen om alles om te bouwen omdat we geen aparte activiteitenruimte hebben, hoor je ons niet.
Dat we een lift hebben van meer dan 45 jaar oud waar geen onderdelen meer voor te verkrijgen zijn maar er geen geld is om de lift te vervangen, daarover hoor je ons niet.
Dat we zo ongeveer in het minst duurzame gebouw van Katwijk werken dat bovendien totaal ongeschikt is voor de functie van een moderne bibliotheek, dan slikken we dat braaf.
Als we van de gemeente wéér een bezuinigingsopdracht van 100.000 euro krijgen, gaan we ook nog door. Ook als we een aantal jaren daarvoor al 200.000 euro hebben bezuinigd met de belofte van een nieuwe bibliotheek in het vooruitzicht.
Maar het houdt een keer op! Laat niemand meer tegen ons zeggen dat we als bibliotheek prima zitten aan de Schelpendam en daar vooral moeten blijven.’
In Katwijk speelt al jaren een discussie over een nieuwe huisvesting voor de bibliotheek, maar de politiek lijkt maar niet tot overeenstemming te kunnen komen over de beste optie. Enkele jaren was met name een locatie in de Noordzeepassage in beeld, eventueel samen met de muziekschool (en nog later ook K&O) onder de noemer Kennis- en Cultuurcentrum, maar deze plannen werden in 2018 door de gemeente afgeblazen.
Juist deze week, op 18 juni, vergadert de Katwijkse gemeenteraad over een collegevoorstel (pdf) om de bibliotheek met de volksuniversiteit K&O en de muziekschool te laten fuseren tot een nieuw te vormen Cultuurbedrijf. Deze fusie wordt onder andere noodzakelijk geacht vanwege bezuinigingen. In het voorstel, mede gebaseerd op een door Bureau Berenschot uitgevoerd haalbaarheidsonderzoek (pdf), stelt het college twee varianten voor: één waarbij sprake is van nieuwe centrale huisvesting en één waarbij de activiteiten van het Cultuurbedrijf op verschillende locaties vooral decentraal in de kernen worden uitgevoerd.
Bibliotheekdirecteur Jan Klerk stelt in reactie op het Berenschot-rapport dat de drie beoogde fusiepartners het eens zijn met de conclusie van het rapport ‘dat de vorming van een krachtig Cultuurbedrijf de beste manier is om een gevarieerd cultureel en maatschappelijk aanbod te realiseren dat is afgestemd op de behoeften van burgers in de diverse kernen van Katwijk’. De culturele organisaties kiezen daarbij onomwonden voor de gecentraliseerde variant, een centraal gelegen hoofdlocatie.
Klerk merkt verder in zijn inspreektekst (pdf) voor de raad op: ‘Omdat er een jarenlange discussie loopt over nieuwbouw voor de bibliotheek zijn noodzakelijke investeringen op installaties, exterieur en interieur in de panden van de bibliotheek aan de Schelpendam en Hoorneslaan steeds weer uitgesteld. De bibliotheek beschikt zeker niet over de middelen om de noodzakelijke investeringen voor renovatie en verduurzaming te kunnen doen. Het nieuwe Cultuurbedrijf zal deze investeringen bij de huidige financiële stand van zaken ook niet kunnen doen. Afgelopen weekeinde hebben we overigens de zoveelste waterschade kunnen opruimen omdat de hemelwaterafvoer van het platte dak de enorme hoeveelheid gevallen regen niet kon afvoeren. Eerder hebben wij lekkage gehad omdat de hemelwaterafvoer en de rioolafvoer van de bovenliggende woningen door het plafond van de bibliotheek lopen.’
Klerk stelt namens de twee andere samenwerkingspartners voor de huidige vier verouderde locaties van de cultuurorganisaties aan de Zeeweg, Sluisweg, Schelpendam en Hoorneslaan af te stoten. Daarvoor in de plaats zou dan één nieuwe, aantrekkelijke en voldoende geëquipeerd locatie kunnen worden gerealiseerd op een centraal gelegen plek in Katwijk. De opbrengst van de oude panden kan worden geïnvesteerd in de nieuwe locatie. Het nieuwe Cultuurbedrijf kan dan vervolgens activiteiten organiseren in de centrale locatie, en in de gemeenschapshuizen in Rijnsburg en Valkenburg. Klerk voegt eraan toe: ‘Wat betreft de financiën kunnen wij alleen akkoord gaan als er geen grote bezuinigingen worden doorgevoerd bij bibliotheek, een verzelfstandigde muziekschool of K&O voorafgaande de vorming van een nieuwe organisatie. De businesscase moet eerst maar eens laten zien dat de nieuwe organisatie mogelijk is en succesvol kan zijn. Op deze manier kan dan ook voldoende cultureel ondernemerschap aan de dag worden gelegd om de organisatie wendbaar en financieel gezond te houden.’
De Katwijkse gemeenteraad neemt waarschijnlijk eind dit jaar een definitief besluit over het fusievoorstel.