Met ingang van vandaag zullen het slavenregister (1839-1863) en de emancipatieregisters (1863) van Curaçao via de websites van de nationale archieven van Curaçao en Nederland online toegankelijk zijn. Er is gekozen voor 17 augustus, omdat het Tula-dag is. Op deze dag herdenkt Curaçao het slavernijverleden en de opstand tegen de slavernij onder leiding van Tula in 1795, precies 225 jaar geleden.
De database die vandaag beschikbaar komt omvat het slavenregister en twee emancipatieregisters. Het slavenregister van Curaçao is een registratie van iedereen die eigendom was van particuliere slaveneigenaren op Curaçao in de periode 1839 tot de afschaffing van slavernij in 1863. Per persoon worden voornaam, geboortejaar, de naam van de moeder en de naam van de slaveneigenaar vermeld. Daarnaast is er ook informatie in te vinden over geboorte, overlijden, verkoop van mensen en de in- en uitvoer van mensen, want Curaçao bleef ook in de negentiende eeuw een centrum van kleinschalige internationale slavenhandel. De emancipatieregisters zijn registers van mensen die per 1 juli 1863 vrijkwamen uit slavernij. Ze zijn volgens het Nationaal Archief een belangrijke aanvulling op het slavenregister, omdat in de emancipatieregisters de achternamen staan die mensen in 1863 kregen.
Het online beschikbaar komen van de registers leidt naar verwachting tot meer interesse in de slavernijgeschiedenis van Curaçao, de registers bieden een basis voor wetenschappelijk onderzoek en kunnen een belangrijke bron zijn voor mensen die onderzoek doen naar voorouders die in slavernij leefden op Curaçao. ‘Ook Nederlanders met Curaçaose roots kunnen nu makkelijker onderzoek doen naar hun familieverleden,’ aldus Johan van Langen van het Nationaal Archief.
De online publicatie van het slavenregister en de emancipatieregisters is gerealiseerd dankzij een samenwerking van de Radboud Universiteit Nijmegen, het Nationaal Archief Curaçao en de University of Curaçao Dr. Moises Da Costa Gomez, ondersteund door het Nederlandse Nationaal Archief. Historici van de Radboud Universiteit startten samen met het Nationaal Archief Curaçao en de University of Curaçao Dr. Moises Da Costa Gomez een project om onderzoek te doen naar de doorwerking van slavernij in de levens van de inwoners van Curaçao tussen 1839 en 1950. Als eerste resultaat zijn nu het slavenregister en de emancipatieregisters van Curaçao gepubliceerd.
Projectleider Coen van Galen van de Radboud Universiteit, die eerder de digitalisering van de Surinaamse slavenregisters initieerde, is enthousiast dat het onderzoek met Curaçaose bronnen van start gaat. ‘Curaçao heeft bijzondere archieven die veel informatie bieden over mensen die in slavernij leefden en hun nazaten. De samenleving op het handelseiland Curaçao was heel anders dan die in het door plantages gedomineerde Suriname. Dat betekent dat we andere onderzoeksvragen kunnen stellen, maar ook dat we beide gebieden kunnen vergelijken,’ zo meldt het Nationaal Archief Curaçao in een persbericht.
De Surinaamse slavenregisters zijn vanaf 1 november 2019 compleet online beschikbaar via de nationale archieven van Nederland en Suriname.
De database met de registers komt op 17 augustus om 16.00 uur beschikbaar via de websites van het Nationaal Archief Nederland en van het Nationaal Archief Curaçao. Zowel de onderzoeksdatabase als de gedigitaliseerde archiefbronnen zullen vrij beschikbaar worden gesteld.
Overigens vindt op 29 augustus in vervolg op het online beschikbaar komen van de Curaçaose registers met een online bijeenkomst de aftrap van het ‘Wiki goes Caribbean‘-project plaats. De bedoeling van dit project is de informatie over het Surinaams en het Caribisch erfgoed op Wikipedia en Wikimedia Commons (de beeldbank van Wikipedia) uit te breiden, te verbeteren, te vertalen en te actualiseren. Uitgangspunt van de online sessie is om, na een uitleg van Coen van Galen over de slaven- en emancipatieregisters van Curaçao, gezamenlijk met geïnteresseerden, wikipedianen en professionals de slavernij in het Caribisch gebied te beschrijven.
