(Video onder bericht)
Tekst: Janneke Krommendijk werkte ruim 46 jaar in de bibliotheekwereld. 25 jaar als assistent-bibliothecaresse bij de bibliotheek Almelo en daarna 22 jaar als mediathecaris op OCG Reggesteyn in Nijverdal. Ze vindt het eeuwig zonde als kennis verloren gaat…
Columnisten / bloggers schrijven op persoonlijke titel en weerspiegelen niet noodzakelijkerwijs het standpunt van de redactie.
Het was me het weekje wel. Een collega zwaait kort voor de vakantie af. Ja, leeftijd hè, jammer dat zijn opvolging (nog ) niet is geregeld. Weer iemand, die jarenlang gebouwd heeft aan de mooie mediatheek die het nu is. Niets kunnen overdragen of iemand inwerken, het stemt timide. Denk ook aan de mogelijke opvolger die misschien straks in het diepe gegooid wordt… of gaat er weer een mediatheek verdwijnen[1]? Alsjeblieft niet!
Samen met een viertal vakgenoten was ik aanwezig bij de afscheidsreceptie van een andere collega vakgenoot, mediathecaris dus. Het was feest, ze werd geroemd, was contentieus, creatief, met brede interesse, inzicht, boekengek en nog veel meer mooie lovende woorden. Wij, de collega’s, hadden na afloop veel stof om over te praten op de bankjes in de hoek. Veel herkenbare problematiek en toch vinden we het allemaal zo’n prachtig beroep. Ons onderlinge gesprek had er anders uitgezien als we hadden geweten van het berichtje dat vanmorgen verscheen op de de website van de BMO, oftewel de Beroepsvereniging van Mediathecarissen in het Onderwijs.
De inkoopcommissie van de Koninklijke Bibliotheek heeft het besluit genomen om per 1 januari 2025 het contract met Literom op te zeggen. Vanaf die datum is Literom niet meer beschikbaar voor alle leden van de bibliotheken in Nederland. Direct ga ik op zoek naar aanvullende informatie wat ik in de digitale nieuwsbrief[2] van NBD Biblion vind. Het is inderdaad waar dat het contract met Literom wordt opgezegd. NBD Biblion gaat onderzoeken of en hoe Literom na 1 januari 2025 beschikbaar kan blijven. Laten we dat vooral hopen. Maar toch, wat betekent het mogelijk verdwijnen van deze databank (blijft het daarbij??) voor de gemiddelde lezer van de bibliotheek? Voor het onderwijs?
Is het een ramp als deze databank verdwijnt? Literom is een waardevolle databank, vol betrouwbare recensies van boeken en auteursportretten. En wie maken daar gebruik van? De streekromanlezer zal waarschijnlijk nooit een databank bekijken om meer informatie over een boek of schrijver op te zoeken. Het gaat om diegenen die belangstelling hebben voor literatuur, al dan niet beroepsmatig, denk ook aan studenten, leesclubs, journalisten en recensenten. En de schoolmediatheken niet te vergeten.
Het lezen van literatuur (voor alle moderne talen trouwens) in de bovenbouw van het VO is verplicht en daarnaast moeten leerlingen zich voorbereiden door middel van bronnenonderzoek. Raadplegen van de ‘Uittrekselbank’, ‘Literom’ en of de ‘Krantenbank’ is daarbij erg geliefd. Deze databanken betekenen een verrijking van de kwaliteit van informatie waarmee leerlingen kunnen werken, het bespaart veel bovendien veel onnodig zoeken op het internet. Is er een alternatief?
De ‘moderne encyclopedie voor de wereldliteratuur’, als die nog niet afgeschreven is, Wikipedia, het internet of wellicht Scholieren.com? Jaren geleden begon de grote sanering in bibliotheken. Ik hoor het mijn directeur nog zeggen ‘zelfs op een pak melk staat een houdbaarheidsdatum’. Collecties moesten actueel zijn, maar moesten vooral krimpen. Hoe ging dat saneren in z’n werk? Er kwamen saneringslijsten, we bekeken de boeken die daarop stonden en moesten dan beslissen. Kijken naar: De schrijver, maar ook dit boek is in geen drie jaar uitgeleend, het ziet er oud uit,.. op internet is veel meer te vinden? Zeg eens eerlijk, willen we hierna terug? Wat is er over van de rubriek Taal- en letterkunde in de bibliotheken?
Dus om te beginnen: LITEROM kunnen we niet missen, LITEROM moet blijven!
[1] Daling van het aantal mediatheken. Stichting lezen, 2024
[2] NBD Biblion nieuws, dd 13 juni 2024