De Koninklijke Bibliotheek (KB) heeft vandaag een zogeheten ‘meme generator’ gelanceerd met afbeeldingen uit de middeleeuwen. Met de meme generator kan iedereen een nieuwe betekenis geven aan deze afbeeldingen en ervaren hoe in de middeleeuwen afbeeldingen werden gebruikt om een boodschap te verspreiden, aldus de KB.
De KB stelt dat het fenomeen ‘meme’ (een vaak grappige tekst of afbeelding die breed gedeeld wordt op het internet en zich daar razendsnel verspreidt) in feite niet nieuw is en – weliswaar in een andere vorm – ook in vroeger tijden al voorkwam. ‘Hoewel vaak geassocieerd met het internet, is het concept al veel ouder. Het gebruik van afbeeldingen om bijvoorbeeld een politieke, religieuze of maatschappijkritische boodschap te verspreiden was in de beeldcultuur van laaggeletterde samenlevingen (zoals het Europa van de middeleeuwen) buitengewoon populair. Vergelijkbaar met de beeldcultuur destijds, zijn memes nu niet meer weg te denken uit onze maatschappij: bijna iedereen kent grumpy cat wel,’ aldus de KB.
Met de meme generator kunnen bezoekers zelf memes maken van afbeeldingen uit middeleeuwse handschriften, die bekendstaan om hun vaak rijke versieringen en gedetailleerde afbeeldingen. Deze afbeeldingen − van duiveltjes, skeletten, dansende prinsessen en draken tot soms gruwelijke taferelen − komen uit de eeuwenoude collecties van de KB en Huis van het boek, het oudste boekenmuseum ter wereld.
De gemaakte memes kunnen op telefoon of computer worden opgeslagen om vervolgens te worden gedeeld via sociale media. Bij elke afbeelding op de meme generator medievalmemes.org zit een filmpje waarin een specialist het verhaal achter het plaatje vertelt. Op die manier komt de gebruiker meer te weten over de belevingswereld van de middeleeuwer, en hoe onderwerpen van toen ook nu nog actueel kunnen zijn. De website wordt regelmatig voorzien van nieuwe afbeeldingen uit de omvangrijke Nederlandse collecties van middeleeuwse handschriften.
De KB voegt toe momenteel samen met andere organisaties te onderzoeken hoe hedendaagse internetmemes duurzaam bewaard kunnen worden, aangezien die mede een bepaalde blik bieden op de 21ste-eeuwse beeldcultuur.
