Tekst: Janneke Krommendijk werkte ruim 46 jaar in de bibliotheekwereld. 25 jaar als assistent-bibliothecaresse bij de bibliotheek Almelo en daarna 22 jaar als mediathecaris op OCG Reggesteyn in Nijverdal. Ze vindt het eeuwig zonde als kennis verloren gaat…
Columnisten / bloggers schrijven op persoonlijke titel en weerspiegelen niet noodzakelijkerwijs het standpunt van de redactie.
Het is al heel wat jaren geleden. Samen met mijn collega treinden we elke vrijdag naar de opleiding ‘mediathecaris nieuwe stijl’ van de HvA in Amsterdam. Menig plan werd tijdens onze lange treinreis bedacht en vaak met het nodige succes. Wat wij uitdachten, gebruikten wij op onze beider scholengemeenschap en dat wat je samen maakt, is nu eenmaal sterker. Mijn collega had daarvoor een favoriete formule, namelijk E=K x A, oftewel Effect is Kwaliteit maal Acceptatie. Maximaal effect bereik je als je goede kwaliteit levert en er een groot draagvlak is. Is de kwaliteit van een plan mager of het draagvlak te klein, ja dan is het voorspelbaar effect dat het niets wordt. Andersom is dat ook zo. Waarom kom ik daar nu op?
Sinds een paar weken vertoef ik weer (beroepshalve) in de bibliotheek. Natuurlijk was ik een regelmatige bezoeker en reserveer en lener van materialen, nu kom ik als docent voor Seniorweb. Zo werd ik vanuit mijn bibliotheekachtergrond schoolbibliothecaris. Kreeg vervolgens in het onderwijs veel vrijheid om zelf programma’s te ontwikkelen en verder uit te werken waar mogelijk. Natuurlijk was mijn taak leidinggeven aan de mediatheek, te zorgen voor de collectie en vooral veel over boeken vertellen in de lessen. Daarnaast ontwikkelde ik, samen met de docente geschiedenis een doorlopende leerlijn informatievaardigheden. Het ging om het leren omgaan met internet (en niet alleen de knoppenkunde), informatie zoeken en beoordelen, verwerken en evalueren. En dat voor de leerjaren 1 t/m 6 (havo, vwo). Wat ik tijdens de lessen ‘informatievaardigheden’ de leerlingen leerde, daarvan probeer ik nu wat over te dragen aan de cursisten die zich hebben aangemeld voor de cursus ‘zoekvaardigheden op het internet’.
In een groepje doen we eerst een stukje theorie en daarna gaan de dames (ja, helaas geen heren) aan de slag met allerlei vragen. Ik had wel gerekend dat heren zich zouden inschrijven en dus een vraag voorbereid over voetbal. Eentje als ‘Wat hebben zeearenden met voetbal te maken’? Ook het bakken van quiches zonder ei kwam voorbij, liedjes van drs. P en vragen over de luchtvaart. Prachtig om het groepje aan het werk te zien. Midden in de bibliotheek en woensdagmorgen een groep kleuters vlak bij ons bij de prentenboeken. Voorlezen was leuk geweest bedenk ik nu ik dit stukje schrijf, misschien is dat wel gedaan zonder dat ik het heb gemerkt …….
In de bibliotheek van vandaag zie ik veel. Met name dat de bibliotheek van vandaag zich in het midden van de samenleving bevindt, na lange jaren aan de zijlijn. Bezoekers weten de weg weer te vinden, lezen een krant, lenen boeken, vergeet de coffee corner niet en de belangrijke werkplekken met en zonder internetmogelijkheid. Mensen ontmoeten mensen, stellen vragen, zoeken hulp en vinden antwoord op vragen van allerlei aard. Nemen deel aan workshops, zoeken een taalmaatje, volgen een cursus of bezoeken een culturele activiteit. Om de bibliotheek te bezoeken heb je geen diploma nodig. Er is geen drempel, iedereen is welkom!
Hier zie ik de stimulans terug van de overheid, het effect van de reclamecampagne op televisie, de inzet van een programma als ‘Boekstart’ voor de allerkleinsten en de ‘bibliotheek op school’. Zelf combineer ik ‘mijn cursus’ met een koffiepauze van een kwartiertje, gezellig bijkletsen onder het genot van een cappuccino en daarna weer aan de slag. Misschien denk je, ach met Chatgpt heeft niemand die zoekvaardigheden nog nodig, nou vergis je niet. Ik sta versteld hoe groot de kloof is tussen de generaties. Teksten die voor je geschreven worden dat is bij ons nog ‘ver van mijn bed show’. Het gaat om je zelfstandig kunnen redden met het internet, over digitaal weerbaar zijn. Herkennen dat een website vals is, wat je al veel kan zien aan de opbouw van de URL bijvoorbeeld. En dan leg ik wel eerst uit hoe een website is opgebouwd. Laten we maar snel verder aan de slag gaan om die kloof te overbruggen. En het is waar: Effect is kwaliteit maal acceptatie!
