Op 20 juni maakte prinses Laurentien in de Grote hal van Bibliotheek Neude de Taalhelden 2022 bekend. Deze prijs zet mensen in het zonnetje die zich op een bijzondere manier inzetten voor het verbeteren van de basisvaardigheden.
“Wat een kampioen. Hij ontwikkelde zichzelf van laaggeletterde tot taalstrijder in hart en nieren. Door zijn grote inzet en enthousiasme gingen veel mensen die moeite hadden met lezen, schrijven, rekenen en digitale vaardigheden op cursus. Hij is al tientallen jaren actief. Maar zijn énorme betrokkenheid daalt niet. Hij is het ultieme voorbeeld van een Taalheld.” Met dat vakjurycommentaar kreeg Theo van Kessel de Taalheldenprijs 2022. H.K.H. Prinses Laurentien der Nederlanden, oprichter van Stichting Lezen en Schrijven, reikte de prijs voor de zevende keer uit. De prijs zet mensen in het zonnetje die zich op een bijzondere manier inzetten voor het verbeteren van basisvaardigheden – lezen, schrijven, rekenen en digitaal. Die van zichzelf of die van anderen. Er waren 43 genomineerden, verdeeld over drie categorieën. De jury bestond uit Sheila Sitalsing (columnist en journalist), Simone Weimans (nieuwslezer) en René Karst (liedjesschrijver en zanger).
De Taalheden van 2022 zijn:
Categorie Cursist – Theo van Kessel (Tegelen) “Lezen en schrijven, is voor mij een hele grote verrijking. De wereld is voor mij opengegaan. Ik moest altijd naar plaatjes kijken. Nu kan ik teksten lezen. Als ik nu met de auto ga, weet ik precies waar ik naartoe rij. Ik kan vragen beantwoorden en ik help andere mensen om te gaan lezen en schrijven. Mensen die dat zelf niet kunnen opbrengen. Daar ben ik apetrots op en dat doe ik met heel mijn hart.”
Categorie Begeleiders – Team Taalvrijwilligers Roosendaal (Roosendaal). Het jurycommentaar luidt: “Dit is een voorbeeld hoe elders in het land ook teams van vrijwilligers gevormd kunnen worden. Samen staan we altijd sterker en bereiken we meer. Daarvoor wil de jury graag een lans breken. Laaggeletterdheid aanpakken, kan niemand alleen. Dat laat dit team zien.”
Categorie Bruggenbouwer – Felice Postma (Amsterdam). Het jurycommentaar luidt: “Petje af. Felice zet binnen woningcorporatie Eigen Haard laaggeletterdheid op de kaart. En ze neemt de corporatiesector mee op sleeptouw. Ook zorgt ze ervoor dat het Amsterdams Taalakkoord meer is dan een afspraak op papier. Ze biedt andere organisaties handvatten om laaggeletterdheid aan te pakken. Dat meerdere mensen haar nomineerden, geeft aan hoe gepassioneerd zij is en hoezeer haar inzet gewaardeerd wordt door anderen.”
Categorie Publieksprijs – Paméla Melkert (Heerhugowaard). Met een ruime meerderheid van de stemmen koos het Nederlandse publiek Paméla als favoriete genomineerde in de categorie Cursist. Ze had het vroeger moeilijk, omdat ze moeite had met lezen, schrijven, rekenen en computeren. Ze maakt een enorme inhaalslag om zelfredzaam te zijn. Ook zette ze met haar werkgever een leerplein op. Laaggeletterde collega’s kunnen onder werktijd cursussen volgen. Ze start met de bibliotheek een leesclub op haar werk. En ze test bij corporatie Eigen Haard brieven en folders op begrijpelijke taal voordat ze de deur uit gaan.
Laaggeletterdheid
In Nederland hebben 2,5 miljoen volwassenen moeite met lezen, schrijven of rekenen. Daardoor kunnen ze vaak minder goed omgaan met een computer of smartphone. Dat heeft veel gevolgen. Veel laaggeletterden vinden moeilijker een baan. Ze leven ongezonder. En grip hebben op hun geldzaken is ook lastiger. Net als Bibliotheek Utrecht zet Stichting Lezen en Schrijven zich ervoor in dat iedereen voldoende basisvaardigheden heeft om mee te kunnen doen op de arbeidsmarkt en in de samenleving. Daarom ondersteunen ze bedrijven, overheden, maatschappelijke organisaties en scholen met onder meer advies, cursusmateriaal op het laagste taalniveau, onderzoek en trainingen. En maken ze laaggeletterdheid onderwerp van het gesprek bij het Nederlandse publiek. Veel laaggeletterden voelen jarenlang angst en schaamte om tegen anderen te zeggen dat ze moeite hebben met taal, rekenen en digitale vaardigheden. Het is belangrijk dat laaggeletterdheid een normaal gespreksonderwerp wordt met collega’s, familieleden en vrienden. Een samenleving wordt sterker als iedereen kan meedoen.
