Groeimanifest voor de ‘Bibliotheek van de toekomst’gelanceerd

(Download het manifest onder het bericht)

In 2040 bestaat de openbare bibliotheek nog en staat midden in de samenleving. Tenminste, als bibliotheken nú hun koers bepalen voor de toekomst. Dat is het pleidooi van zeven creatieve denkers en innovators aan bibliotheken en beleidsmakers. De afgelopen tien maanden verkende de denktank trends en scenario’s. In hun groeimanifest dat vandaag uitkomt, presenteren zij de bouwstenen die ‘de bibliotheek van de toekomst’ moet hebben: de bibliotheek als thuishaven, community en ontwikkelplek voor iedereen, afgestemd op de lokale situatie en gerund door bibliotheekgebruikers en medewerkers samen.

In 2040 is Nederland vergrijst, diverser, zit digitalisering in alle facetten van het leven, is het tekort aan onderwijzers gegroeid, is er meer aandacht voor privacy, maar ook een grotere kloof tussen burgers. De bibliotheek die voldoet aan de wensen van de gebruikers in dit toekomstscenario, is tegelijk een veilige haven, de plek waar je vaardigheden ontwikkelt en de ‘community’ waar je actief burgerschap stimuleert en ontplooit. Kortom, in de bibliotheek van de toekomst kun je terecht voor individuele én maatschappelijke ontwikkeling. Dit is de belangrijkste conclusie uit ‘Een bibliotheek in 2040’, het groeimanifest voor de ‘Bibliotheek van de toekomst’, ondertekend door een denktank van 7 denkers en doeners met een hart voor de openbare bibliotheek.

Oproep aan de bibliotheeksector
De inzichten van de denktank, gebundeld in het groeimanifest, zijn een oproep aan bibliotheken om nu de juiste keuzes te maken zodat ze in de toekomst aansluiten bij de behoefte van de gebruiker van de bibliotheek. Het pleidooi naar bibliotheken: Kies een scenario dat past bij jouw lokale dorp of stad en begin nú.

Dick van Dijk, Creative director en head of programme bij Waag: “Hoe de wereld er over 20 jaar uitziet, kunnen we niet weten. Wel is duidelijk dat onze mogelijke toekomst(en) besloten liggen in ons handelen en in de keuzes die we vandaag maken. Onze uitkomsten zijn niet wereldschokkend, maar bieden handvatten voor het bibliotheeknetwerk om te experimenteren en keuzes te maken. Het is aan de bibliotheken om die handschoen op te pakken.”

Denktank
De denktank bestond uit personen van buiten de bibliotheekbranche maar met kennis van o.a. communityvorming, technologisering, diversiteit en innovatie. Op verzoek van Probiblio, een organisatie die openbare bibliotheken helpt innoveren, ging de denktank aan de slag met de vraag ‘Hoe ziet de bibliotheek van de toekomst eruit?’ Ze wonnen informatie in bij bibliotheekgebruikers, trendwatchers, studenten van de Avans Hogeschool in Den Bosch en tijdens werksessies in Pakhuis De Zwijger in Amsterdam. De denktank koos voor de term ‘groeimanifest’ omdat de toekomst doorlopend verandert en ideeën daarover zich ook constant moeten aanpassen. Dat vraagt om een manifest dat meegroeit met nieuwe inzichten.

School of life, Public space en democratisch huis van verhalen
Het groeimanifest geeft verder drie concrete voorbeelden hoe de bibliotheken van nu invulling kunnen geven aan zo’n Bibliotheek van de toekomst. In ‘The School of life’ of ‘Huis van verhalen’ draait alles om de mensen en wat zij (van) elkaar leren. De ‘Public space’ is een veilige, digitale publieke ruimte waar eerlijk internet centraal staat. In ‘De democratische bibliotheek’ nemen de gebruikers/bezoekers samen beslissingen. De medewerker van de toekomst is tegelijk de facilitator, curator en zelfs coach. Voor de gebruikers van de bibliotheken ziet de denktank in 2040 diezelfde rollen weggelegd: de bibliotheek is straks van iedereen en iedereen helpt elkaar vooruit, ‘peer to peer’.

Lees HIER meer over het project.
Download hieronder het manifest.

Gerelateerde berichten
Lees meer

De magie van voorlezen bij De Nationale Voorleeswedstrijd

(Video onder bericht) De start van een nieuw schooljaar, betekent ook de start van de nieuwe editie van De Nationale Voorleeswedstrijd. Stichting Lezen organiseert deze leesbevorderingscampagne voor de groepen 7 en 8 van de basisschool dit jaar voor de 32e keer en werkt daarbij samen met de Bibliotheken. Het doel van de campagne: bovenbouwleerlingen enthousiast maken voor (voor)lezen en hen in aanraking laten komen met jeugdliteratuur. Uit onderzoek blijkt dat kinderen vanaf groep 6 minder gemotiveerd raken om te lezen. Sommige experts denken dat dit komt doordat de nadruk bij het lezen steeds meer komt te liggen op lezen om te leren, in plaats van lezen voor je plezier. Maar ook andere factoren kunnen een rol spelen; leerlingen ontwikkelen een voorkeur voor andere media, zoals computergames, internet en sociale media. Verder heeft niet elke bovenbouwleerling het vloeiend lezen al helemaal onder de knie, waardoor tekstbegrip en leesplezier onder druk komen te staan. Uit de internationale meting PIRLS­2023 blijkt dat Nederlandse tien­jarigen ten opzichte van hun leeftijdsgenoten in andere landen en ten opzichte van voorgaande jaren slechter zijn gaan presteren op leesvaardigheid. Nederland bungelt inmiddels ook qua leesmotivatie onderaan de ranglijst. Voorlezen stimuleren in verschillende…