De redactie van Bibliotheekblad ontving een reactie van Renzo Verwer, auteur en boekhandelaar. Verwer reageert op het essay De nieuwe bibliotheek als nieuwe plek van Gert Kwekkeboom, partner / architect bij Civic Architects dat HIER te lezen is.
Tekst: Renzo Verwer (ook te lezen via de site van Renzo Verwer)
De nieuwe openbare bibliotheek; deel zoveel
Dé manier om te weten wat er speelt en jezelf omhoog te werken op de maatschappelijke ladder was in die tijd ‘leren lezen’. Maar is het, nu ons het nieuws wordt voorgelezen door onze earbuds, niet een beetje ouderwets om te denken dat het kunnen lezen ook nú dit gelijkmakende effect gaat hebben?
Aldus een pleidooi voor de bibliotheek als maakplaats in ‘Bibliotheekblad ‘. De kop boven dit recente stuk van Gert Kwekkeboom, partner / architect van Civic Architects is vaag. Kwekkeboom, verderop in zijn verhaal:
We zijn een eeuw verder en er zijn inmiddels meer vormen van intelligentie gedefinieerd dan die je traint met het lezen van boeken of krantenartikelen. Denk alleen al aan de beheersing van verbale of interpersoonlijke vaardigheden. Deze zijn minstens net zo relevant in het licht van sociale mobiliteit en emancipatie als letterlijke geletterdheid is, en ze zijn mogelijk een geschiktere missie voor de nieuwe bibliotheek om opnieuw gelijkmaker te kunnen zijn. De LocHal-organisatie had het lef om niet de boeken zelf, maar een serie kennis- en vaardighedenlabs de hoofdrol te laten spelen in het gebouw: een tijdlab, woordlab, kooklab en gamelab. Een stemmingmakerij, futurelab en digilab. De boeken zijn dienstbaar aan deze ruimtes geplaatst in het gebouw.
De auteur bestrijdt in zijn stuk iets dat allang niet meer bestaat. Boeken staan immers in het bibliotheekwezen al tijden niet meer zo centraal. Al in de jaren zeventig en tachtig kwamen er steeds meer activiteiten, werd de bieb steeds meer een ontmoetingsplaats, een cursusplek. De laatste tien-vijftien jaar staan boeken al helemaal niet meer op de voorgrond. Bezoekers hebben soms niet eens in de gaten dat ze in een bibliotheek zijn.
Famke de Vries van OB-filiaal Van der Pek (Amsterdam-Noord) vertelde in de Uitkrant lachend (hmm) dat een klant dacht dat haar filiaal een meubelzaak was!
Dat boeken dienend moeten zijn, is logisch. Maar nu de leesvaardigheid van de jeugd en vermoedelijk volwassenen achteruit gaat, de taalvaardigheid en concentratievaardigheid ook achteruit uithollen …..
Is lezen gewoon handig. Lezen is nog altijd emanciperend. De bibliotheek kan hierin een enorme rol spelen. Lezen is niet ouderwets, wat Kwekkeboom denkt, en van levensbelang om mee te kunnen in onze ingewikkelde samenleving. Om overheidsformulieren te begrijpen, om met elkaar te communiceren, om je intelligentie en geheugen te trainen en je taalvaardigheid (niet eens een doel op zichzelf!) te verbeteren. Om informatie te kunnen vinden. En vast nog meer.
Overlast
Ik schreef in 2019 al dit stuk over de openbare bibliotheek. Over de politicus-barbaar die mensen dat de bieb best vervangen kan worden door marktplaats, over overlast in de bibliotheek door groepen ‘jongeren’.
Ongeveer in de week dat Kwekkeboom zijn stuk plaatste, kwam naar buiten dat De Amsterdamse filialen Osdorp en Slotermeer beperkt toegankelijk zijn: https://www.oba.nl/openingstijden/detail.199281.html/oba-osdorp/ Alweer… overlast.
Stadsdeelcommissielid Tanay Bilgin (FvD) keek op van de mededeling en nam zelf poolshoogte. Hij hoorde dat de problemen ontstaan na schooltijd. Grote groepen jongeren veroorzaken dan ’chaos’. „Dan heb je het echt over het bespugen van medewerkers, brutaal koffie op de grond gooien en met boeken smijten”. (Bron: Geenstijl, dat hier ook weer citeerde).
Definiëren wat een bibliotheek is en wat de taken zijn, is altijd leerzaam. Een prioriteit is echter ook: zorgen voor een veilige omgeving.
En, nu raddraaiers en bepaalde groepen de bieb niet meer in mogen, denk ik:
•Geven bepaalde leden dan geen overlast? Voor jongeren is lidmaatschap gratis, dus die kunnen naar binnen. Houden ze die buiten, hoe dan en wat is het selectiecriterium?
• Hoelang blijven de maatregelen van kracht?
• Waar zullen de buitengehouden jongeren zich gaan ophouden en wat gaan ze dan doen in deze ‘superdiverse’ (dixit de politici/ambtenaren Tofik Dibi en Emre Unver) wijken?
Ingezonden brief: reactie op essay De nieuwe bibliotheek als nieuwe plek
