De LocHal in Tilburg is door publiek en vakjury gekozen tot Beste Bibliotheek van Nederland 2020 en mag een jaar lang deze titel dragen. De verkiezing van de Beste Bibliotheek van Nederland is een initiatief van Bibliotheekblad, het vakblad en platform voor de bibliotheeksector in Nederland en Vlaanderen, en Stichting NBD Biblion, de dienstverlenende organisatie en kennispartner voor openbare bibliotheken en mediatheken in Nederland. De uitreiking kunt u HIER bekijken.
LocHal Tilburg won de finale, die bestond uit vijf genomineerde openbare bibliotheken, en kreeg vandaag de award uitgereikt door Nina Nannini, directeur van Stichting NBD Biblion tijdens de online masterclass ‘Transformatie van bibliotheken’ (onderdeel van de reeks Vooruitgang Boeken…) die georganiseerd werd in het kader van het 50-jarig bestaan van Stichting NBD Biblion.
Andere genomineerden
Naast LocHal waren nog vier bibliotheken genomineerd:
- de bblthk… (Wageningen)
- Forum Groningen
- Forum Zoetermeer
- Bibliotheek Gooi en meer (Huis van Eemnes)
Uiteenlopende mening vakjury en publieksjury
Er deed zich dit jaar iets bijzonders voor. De mening van de vakjury en die van het publiek liepen voor het eerst sinds jaren wat de winnaar betreft behoorlijk uiteen. De hoogste ogen bij de vakjury scoorde Forum Groningen (‘Bibliotheek van de toekomst’). Ook roemde de jury Huis van Eemnes, dat door de vakjury geprezen werd om het feit dat het zeer uitzonderlijk is dat een bibliotheek in zo’n kleine gemeente (9500 inwoners) zo veel faciliteiten te bieden heeft en de samenwerking is aangegaan met tal van maatschappelijke organisaties, waardoor een zeer brede programmering ontstaat. Maar de winnaar van de NBD Biblion Award wordt niet alleen gekozen door de vakjury. Ook de stem van het publiek telt voor de helft mee. LocHal was in staat om meer dan 5000 publieksstemmen te trekken. Dat duidt naast op goed bibliotheekwerk – waar de vakjury ook oog voor had natuurlijk – op goed pr-werk, dat daar vanzelfsprekend deel van uitmaakt. De vakjury over de LocHal: ‘Alhoewel er met verschillende partijen wordt samengewerkt, is de uitstraling van dit bijzondere erfgoedgebouw in de eerste plaats die van een bibliotheek met een zeer ruime collectie.’
In totaal hebben gedurende de maand oktober ruim 13.000 mensen hun stem uitgebracht op de website van Bibliotheekblad. (Uiteraard was het niet mogelijk om meer dan één keer een stem uit te brengen.) Het grote aantal stemmers bewijst eens te meer dat de openbare bibliotheek een groot draagvlak kent in de samenleving. Winnen is geweldig voor de bibliotheek die het overkomt omdat het berust op een gezamenlijke inspanning van alle medewerkers en de overwinning tot stand komt door een gecombineerde mening van vakjury en publiek.
Juryleden
De vakjury bestond uit Hans van der Veen (directeur-bestuurder dbieb Leeuwarden), Astrid Vrolijk-de Mooij (directeur-bestuurder Bibliotheek Zwolle), Hans van Velzen (voormalig directeur Openbare Bibliotheek Amsterdam en auditor bij de Certificeringsorganisatie Bibliotheekwerk, Cultuur en Taal), Wendy de Graaff (publiciste), Menno Goosen (hoofdredacteur Bibliotheekblad) en Eimer Wieldraaijer (voormalig hoofdredacteur Bibliotheekblad en adviseur). De vijf genomineerde bibliotheken werden bezocht door deze juryleden, die hun kennersblik lieten gaan over zaken als gebouw & inrichting, diensten & producten en service & klantgerichtheid, maar die vooral oog hebben voor de maatschappelijke en culturele werking van de bibliotheek en de samenwerking met individuele en institutionele partners.
Doel verkiezing
Door middel van de verkiezing van de Beste Bibliotheek van Nederland willen Bibliotheekblad en Stichting NBD Biblion laten zien dat Nederland beschikt over aantrekkelijke, kwalitatief hoogwaardige, vernieuwende bibliotheken die het waard zijn om in stand te houden. De wedstrijd zorgt lokaal en landelijk voor een zinvolle discussie over de plaats en de functie van een bibliotheek in de lokale samenleving en genereert, zeker plaatselijk en regionaal, veel publiciteit. Medewerkers ervaren een nominatie als een geweldige opsteker. De verkiezing wil nadrukkelijk geen prijs voor het mooiste gebouw zijn, maar wil de vestiging onderscheiden die het best functioneert, die optimaal invulling geeft aan de functies uit de Bibliotheekwet.
Juryrapport Beste Bibliotheek van Nederland 2020
Tekst: Wendy de Graaff, namens de juryleden
De vijf bibliotheken die meedongen naar de titel De Beste Bibliotheek 2020 waren nog maar net genomineerd toen de eerste coronagolf ons land overspoelde. Iedereen weet hoe ingrijpend dit, ook qua bibliotheekwerk, voor ons allemaal was. Voor de juryleden betekende het achter de beperkingen kijken, maar dat iedereen met lastige maatregelen te maken had, maakte weer een hoop goed. En wat zijn er veel creatieve vakgenoten die, corona of niet, hun klanten op originele wijze proberen te bereiken.
De genomineerden waren dit jaar Huis van Eemnes, het Forum in Groningen, de LocHal in Tilburg, de bblthk… in Wageningen en het Forum in Zoetermeer. De vakjury werd gevormd door Hans van der Veen (directeur-bestuurder dbieb Leeuwarden), Astrid Vrolijk-de Mooij (directeur-bestuurder Bibliotheek Zwolle), Hans van Velzen (voormalig directeur Openbare Bibliotheek Amsterdam en auditor bij de Certificeringsorganisatie Bibliotheekwerk, Cultuur en Taal), Wendy de Graaff (publiciste), Menno Goosen (hoofdredacteur Bibliotheekblad) en Eimer Wieldraaijer (voormalig hoofdredacteur Bibliotheekblad en adviseur).
Boeiende editie
De juryleden trokken tijdens de zomer en het najaar langs alle genomineerden en bekeken wat zij daar voor hun plaatselijke bevolking betekenen. De afwisseling tussen groot en klein, nieuw en al wat ouder en vooral de verschillende visies op bibliotheekwerk maakte het tot een boeiende editie. De jury constateert dat door alle genomineerden in toenemende mate met andere partijen wordt samengewerkt, zij het door de een wat intensiever dan de ander, en dat daardoor het informeren en amuseren van de bibliotheekbezoekers zeker niet meer alleen met het ter beschikking stellen van media plaatsvindt. Bibliotheken van nu vormen een spin het web, niet voor niets kom je het begrip ‘huis’ of ‘forum’ vaak tegen in hun naam: ze zijn een centrale plek bij uitstek waar mensen heen gaan om informatie te vergaren of zich te vermaken. Een punt van zorg is – door het hele land – dat het personeelsbestand in prachtige grote gebouwen geen gelijke tred houdt met de oppervlakte die bediend moet worden. Het vinden van materialen en het persoonlijke advies vormen helaas vaak een zwakke schakel. Desondanks stemden alle bezoeken aan de genomineerden vrolijk: daar waar een paar jaar geleden nog wel eens getwijfeld werd aan de levensvatbaarheid van openbare bibliotheken in de toekomst, staan hier overal door de plaatselijke bevolking én door de overheid zeer gewaardeerde gebouwen waar fantastische activiteiten georganiseerd worden.
Huis van Eemnes
Huis van Eemnes biedt een geweldige voorziening aan alle doelgroepen binnen de plaatselijke bevolking, met veel aandacht voor lokale zaken. De koppeling met sport – niet zo gebruikelijk bij bibliotheken – werkt hier heel goed. Het personeel en het management verdienen een compliment voor het scala aan activiteiten dat zij met een beperkt budget bieden en de vriendelijkheid en het enthousiasme waarmee ze dat doen.
Forum Groningen
In het Forum in Groningen waan je je in een grote Scandinavische stad. De bibliotheek maakt onderdeel uit van het gebouw en is er – ook qua management – volledig mee verweven. Hier is daadwerkelijk sprake van een vorm van samenwerking die elkaar over en weer versterkt. ‘Bibliotheek van de toekomst’ is een citaat uit het juryberaad. De vele jonge mensen, zowel onder de bezoekers als het personeel, zorgen voor een bruisende uitstraling.
LocHal Tilburg
De LocHal in Tilburg is een bibliotheek die sinds de opening veel publiciteit heeft getrokken met de architectuur. Alhoewel er met verschillende partijen wordt samengewerkt, is de uitstraling van dit bijzondere erfgoedgebouw in de eerste plaats die van een bibliotheek met een zeer ruime collectie. Ondanks de bewegwijzering en de plattegrond leverde de uitgebreide collectie wel flink zoeken op voor de jury. Het aantal bezoekers dat men weet te trekken is geweldig en zij geven veel sfeer.
De bblthk…
De bblthk… in Wageningen is een klassieke bibliotheek met een uitgebreide collectie én zij organiseren er heel veel activiteiten in samenwerking met lokale partners voor een brede doelgroep. Niet alles is op het eerste gezicht zichtbaar, maar wie beter kijkt valt van de ene verbazing in de andere: wat een originele en inhoudelijk interessante activiteiten.
Forum Zoetermeer
Het Forum Zoetermeer is gebouwd op samenwerking met de gemeente en een groot aantal lokale instellingen. Dat betekent dat wie bijvoorbeeld de Sociale Dienst bezoekt meteen de media en de folders die daarbij passen tegen het lijf loopt. De bibliotheek bruist, maar het is af en toe wel flink zoeken. Het vriendelijke personeel helpt daar overigens geweldig bij.
Vakjury
De vakjury was het aardig met elkaar eens en waar verschil van inzicht was, hielp een discussie op grond van ervaringen tijdens de bezoeken heel goed. De hoogste ogen bij de vakjury scoorden Forum Groningen (‘Bibliotheek van de toekomst’) en met als verrassende runner-up het Huis van Eemnes dat door de vakjury geroemd werd om het feit dat het zeer uitzonderlijk is dat een bibliotheek in zo’n kleine gemeente (9500 inwoners) zoveel faciliteiten te bieden heeft, en de samenwerking is aangegaan met tal van maatschappelijke organisaties waardoor een zeer brede programmering ontstaat.
Publieksjury
Maar naast de stemmen van de vakjury tellen de stemmen van het publiek in gelijke verhouding mee. Dit jaar is er weer een geweldig aantal stemmen uitgebracht op de site: ruim 12.000! Dit aantal is op zich al iets om trots op te zijn: ons vak leeft. De wedstrijd laat vakgenoten en bezoekers nadenken over wat een goede bibliotheek eigenlijk is. Veel stemmers motiveren hun stem, maar er is soms ook kritiek gegeven, bijvoorbeeld op de coronamaatregelen. Allemaal leerzaam om te lezen.
Er deed zich dit jaar iets bijzonders voor … de mening van de vakjury en die van het publiek liep voor het eerst sinds jaren wat de winnaar betreft behoorlijk uiteen. LocHal was in staat om zéér veel stemmen te trekken: meer dan 5000. Dat duidt naast op goed bibliotheekwerk – waar de jury ook oog voor had natuurlijk – ook op goed pr-werk, dat daar vanzelfsprekend deel van uitmaakt. Winnen is geweldig voor de bibliotheek die het overkomt omdat het berust op een gezamenlijke inspanning van alle medewerkers en de overwinning komt tot stand door een gecombineerde mening van vakjury en publiek.
And the winner is…
Het doet de jury veel plezier om bekend te maken dat LocHal in Tilburg de Beste Bibliotheek van 2020 is geworden en daarmee de winnaar van de NBD Biblion Award. Maar de jury kan het niet laten om alle andere genomineerden te wijzen op de lovende woorden die over hun werk zijn gesproken: allemaal inspirerende bibliotheken, die het bezoeken meer dan waard zijn!
Uitslag in percentages (vakjury + publieksjury)
- LocHal Tilburg (30,4%)
- Forum Groningen 7039,2 (26,9%)
- Huis van Eemnes 4033,4 (15,4%)
- bblthk Wageningen 3913,4 (15,1%)
- Forum Zoetermeer 3204,4 (12,2%)
