Gamende jongeren verleiden tot lezen: dat is het doel van het leesbevorderingsproject Readification. Nederlandse auteurs, onder wie Marcel van Driel en Rima Orie, schreven een kort verhaal bij bestaande games zoals Assassin’s Creed. Gameproducent Ubisoft publiceerde de verhalen met multimediale verrijkingen in de Ubisoft Special-app. Hoewel jongeren de verhalen gemiddeld positief beoordelen, leest een minderheid de verhalen tot het einde.
Dit blijkt uit onderzoek van Qrius in opdracht van de Leescoalitie, de initiatiefnemer van Readification. (Dit onderzoek is onder het artikel te downloaden).
Negentien jongeren tussen de 15 en 18 jaar deden mee aan een interview, het merendeel samen met een andere jongere. Zij spelen of hebben in het verleden Assassin’s Creed Valhalla gespeeld, de game waarop de twee korte verhalen in het onderzoek zijn gebaseerd: Badr bij de Noormannen van Abdelkader Benali en De Wilde Jacht van Roderick Leeuwenhart.
Dit blijkt uit onderzoek van Qrius in opdracht van de Leescoalitie, de initiatiefnemer van Readification. Negentien jongeren tussen de 15 en 18 jaar deden mee aan een interview, het merendeel samen met een andere jongere. Zij spelen of hebben in het verleden Assassin’s Creed Valhalla gespeeld, de game waarop de twee korte verhalen in het onderzoek zijn gebaseerd: Badr bij de Noormannen van Abdelkader Benali en De Wilde Jacht van Roderick Leeuwenhart.
De videobeelden en geluidseffecten waarmee de verhalen zijn verrijkt, vallen bij de jongeren in de smaak. Hetzelfde gaat op voor de navigatie, die over het algemeen soepel verloopt. De jongeren geven gemiddeld genomen dan ook een hoge waardering aan de verhalen, met cijfers tussen de 7 en 8.
Aanbeveling vervolg
De korte verhalen zijn gepubliceerd in de Ubisoft Special-app, waarin de gameproducent achtergrondinformatie geeft bij de games. De app maakte op de jongeren in het onderzoek de indruk van een reclame-app, bedoeld om games te verkopen. Het spreekt hen aan dat de korte verhalen ook een initiatief zijn om het lezen bij jongeren te bevorderen. De jongeren weten echter niet of ze de verhalen uit zichzelf zouden lezen, en denken dat Readification vooral interessant is voor fervente lezers en liefhebbers van de games waarop de verhalen gebaseerd zijn.
De Leescoalitie gaat zich beraden op een mogelijk vervolg op Readification. De onderzoekers bevelen aan om toekomstige verhalen te baseren op een grotere diversiteit aan games, en ook op games van andere producenten. Een andere aanbeveling is om de verhalen te publiceren in dezelfde omgeving als de game, en niet in een app met achtergrondinformatie.
Over Readification
Twee jaar geleden startten De Leescoalitie, NBD Biblion, game-ontwikkelaar Ubisoft en marketingbureau The Invaders het leesbevorderingsproject Readification. Na de pilot waarin de werelden van gamen en lezen samenkomen, vond er in 2022 en 2023 een vervolg plaats met drie lanceringsmomenten met telkens twee korte verhalen. Deze zogenaamde Verborgen Verhalen spelen zich af in de wereld van een game en zijn verrijkt met videobeelden en geluidseffecten. De financiering van het vervolg is mogelijk gemaakt door de Koninklijke Bibliotheek, NBD Biblion, het Nederlands Letterenfonds, Stichting Lezen, CPNB en de provinciale ondersteuningsinstellingen (POI’s) Biblionet Groningen, Biblionet Drenthe, Fers, Cubiss en BiSC.
In december 2022 werden twee Verborgen Verhalen gelanceerd bij Assassin’s Creed Valhalla, geschreven door Abdelkader Benali en Roderick Leeuwenhart. In mei 2023 volgden verhalen van Manon Uphoff en Marcel van Driel bij piratengame Skull and Bones. In september 2023 sloeg Readification de handen ineen met de Boekenweek van Jongeren. Er verschenen twee verhalen van Rima Orie en Marion Pauw, gekoppeld aan de game Assassin’s Creed: Mirage. Een extra verhaal van Rima Orie dat hierop aansloot was te vinden in het gratis geschenkboek van de Boekenweek van Jongeren: 3PAK.
De Verborgen Verhalen zijn tot eind 2025 te downloaden en lezen in de Ubisoft Special-app. Sinds de lancering zijn de zes verhalen in totaal 230.820 keer gedownload. 29,4% van de gebruikers in de app leest het verhaal helemaal uit, wat ongeveer even hoog ligt als het kwart in het onderzoek van Qrius. De waardering is positief: 91,9% van de lezers die de verhalen uitlezen geeft een duim omhoog.
Over de Leescoalitie
Lezen verrijkt levens en opent deuren. Het is een absolute voorwaarde om mee te kunnen doen in de maatschappij. Zonder basis van leesvaardigheid neemt ook het lezen van (e-)boeken af, terwijl het lezen van (e-)boeken omgekeerd weer bijdraagt aan de leesvaardigheid. Vanuit die gedachte is het initiatief genomen tot samenwerking in een Leescoalitie tussen de organisaties die landelijk een taak te vervullen hebben op het gebied van taal- en leesbevordering. Zij bundelen hun krachten om zoveel mogelijk mensen aan te zetten tot lezen en voorlezen.
De Leescoalitie bestaat uit Stichting Lezen (voorzitter), de Stichting Collectieve Propaganda van het Nederlandse Boek (CPNB), Stichting Lezen & Schrijven, het Literatuurmuseum/Kinderboekenmuseum, de Bibliotheken (de Koninklijke Bibliotheek en Vereniging van Openbare Bibliotheken), het Nederlands Letterenfonds, de Taalunie, de Schrijverscentrale en de Schoolschrijver.
Download hieronder het onderzoek.
