De vernieuwde Bibliotheek Haarlem Noord (onderdeel van Bibliotheek Zuid-Kennemerland), die onlangs de deuren heropende, laat zien hoe een bibliotheek kan uitgroeien tot een plek van betekenis in de wijk. Binnen het nieuwe interieurontwerp van advies- en ontwerpbureau includi is ruimte gemaakt voor meer dan boeken: leren, ontspannen en elkaar ontmoeten komen hier vanzelf samen.
In 2017 begon Bibliotheek Zuid-Kennemerland met een brede verkenning naar de toekomst van haar vestigingen. De bibliotheek in Haarlem Noord bevindt zich in een wijk die volop in ontwikkeling is. Er wonen jonge gezinnen, jongeren zoeken hun plek, en de diversiteit groeit. Hier speelde de urgente vraag: hoe maken we van een klassieke bibliotheek een toegankelijke plek die past bij de wijk van nu? De bibliotheek wilde haar maatschappelijke rol versterken en beter aansluiten bij de mensen om haar heen.
includi werd gevraagd om de bibliotheek opnieuw te positioneren als betekenisvolle derde plek. Een duurzame, gastvrije plek die voelt als de huiskamer van de wijk – open voor ontmoeting, ontspanning en betrokkenheid.
Van luisteren naar ontwerpen
De herinrichting begon met een breed opgezet verkenningsonderzoek. Wat wil de stad? Wat hebben gebruikers nodig? En hoe kan de bibliotheek daarin een rol spelen? “We wilden een plek creëren die voelt als een thuis voor de buurt. We zijn niet alleen binnen het team met ideeën aan de slag gegaan, maar zijn ook de stad ingetrokken. Wat wil je terugzien in jouw bieb? Samen met includi is die gezamenlijke droom werkelijkheid geworden,” vertelt Roxane Van Acker, directeur Bibliotheek Zuid-Kennemerland.
In gesprekken en workshops met partners, bewoners en jongeren zijn ideeën opgehaald en deze zijn vervolgens vertaald naar een helder ontwerp. Eén uitgangspunt stond steeds centraal: de bibliotheek moet veilig en inspirerend voelen, voor iedereen. De grootste uitdaging lag in de balans tussen overzicht en geborgenheid – genoeg openheid voor sociale veiligheid, maar ook rustige plekken waar je je even kunt terugtrekken.
Slim, warm en uitnodigend
Ondanks het strakke budget is er veel bereikt door slim te hergebruiken. Bestaande boekenkasten kregen een nieuwe plint en slingeren nu als een slang door de ruimte. Daarboven hangt een raster van houten stokjes dat structuur en karakter toevoegt. Door het kleurgebruik zijn zones ontstaan met elk hun eigen sfeer. De verlichting brengt rust en zorgt dat boeken en zitplekken goed zichtbaar zijn. De ruimte voelt open en overzichtelijk, maar nergens kaal of kil. Voor gezinnen zijn er gezamenlijke ontdekkingsplekken, jongeren vinden rustige hoeken om te hangen, en ouderen komen hier voor de krant en een praatje.
Groen karakter
Bij binnenkomst nodigt een ruilhoek voor zaden en planten uit tot spontane uitwisseling. In de ruimte is een groot podium opgenomen, bedoeld voor voorstellingen, presentaties en activiteiten uit de wijk. Achterin ligt de bestaande ‘meemaaktuin’, onderhouden door buurtbewoners. Dankzij extra deuren is deze nu beter verbonden met de bibliotheek. De vernieuwde Bibliotheek Haarlem Noord is een plek waar je even kunt zijn. Lezen, werken, spelen – of simpelweg op adem komen. Een bibliotheek met karakter, die meebeweegt met de buurt.
Project informatie:
Opdrachtgever: Stichting Bibliotheek Zuid-Kennemerland
Interieurontwerp, onderzoek, participatietraject: includi
Interieurbouw: Stonepark Interiorbuilders
Fotografie: includi / Marco Heyda
Oppervlakte: 1.300 m2
