Begin oktober 2019 was ik namens de Bibliotheek Bollenstreek een van de deelnemers aan de exclusieve bootcamp van OF/BY/FOR ALL bij de Koninklijke Bibliotheek. Tijdens deze bootcamps leerde Nina Simon ons hoe bibliotheken de gemeenschap kunnen betrekken bij hun werk en organisatie.
Erna Winters doet op 22 oktober op haar blog verslag van haar (leer)ervaring tijdens deze tweedaagse OF/BY/FOR ALL-sessie. ‘Het belangrijkste punt dat ik heb meegenomen uit de tweedaagse bootcamp is dat het misschien best makkelijk lijkt, maar dat het veel denkwerk vraagt en draagvlak creëren onder je collega’s. Je kunt namelijk wel bedenken dat je nieuwe doelgroepen wilt bereiken, het heeft ook gevolgen voor je manier van werken. (…) Bovendien betekent community werk dat je veel meer leert faciliteren, dat je vraagt wat zij nodig hebben, dat je uitzoekt waar hun behoefte liggen.’ Tot zover het citaat.
Winters staat daarin niet alleen.
Voor zover mijn ervaring bij Bibliotheek Bollenstreek reikt, ben ik het hier van harte mee eens zijn. De eerste stap is al een hele kluif. Deze Amerikaanse methode gaat hier gemakkelijk mee om, is optimistisch. Een nieuwe cultuur bestel je echter niet even bij Albert Heijn.
Moet je niet eerst een ander stuk van het beleid als bibliotheek in orde hebben? Namelijk het antwoord op de vraag: hoe kunnen we een lerende organisatie worden? Een organisatie die zichzelf continu kan ‘heruitvinden’? Tegelijkertijd in contact blijvend met haar omgeving.
Dit vereist flexibele onderzoeksmethoden en terugkoppelingssessies. Experimenteren, verder ontwikkelen van wat werkt en afstand doen van wat niet werkt. Zo ontstaat er een visie op community’s en de rol van de bibliotheek, terwijl je werkt.
Een ander belangrijk punt van aandacht is de vraag: welke mensen zetten we in het team dat deze weg moet begeleiden? Hebben we die mensen al (voldoende) in huis?
Voor veel bibliotheken betekent dit dat er op twee hoofdfronten gedacht en gedaan moet worden:
- het verder doorontwikkelen van verleiding en vindbaarheid van boeken (hier is ook werk aan de winkel);
- inbedding in de sociaal-culturele omgeving – bijvoorbeeld zoals hierboven.
In bibliotheekruimtes zie je een steeds bredere facilitering ontstaan: van repaircafé tot medische diensten. In veel gevallen is dit niet langs landelijke richtlijnen ontstaan, maar lokaal gegroeid. Op enig moment zal echter sterker de vraag gaan spelen: bieden we onderdak aan derden omdat we ‘toevallig’ ruimte bieden? Zijn de activiteiten nog via een concept of thema onderling verbonden? Als dat wel het geval is, ben je als organisatie sterker in je profilering.
Eline Geursen, onderwijsspecialist bij Bibliotheek Bollenstreek, waar ze zich richt op een innovatieve dienstverlening voor de jeugd via het onderwijs. Ze heeft ervaring met het opzetten en uitvoeren van klantstrategieën bij bedrijven en heeft eerder bij verschillende organisaties en marktonderzoekbureaus gewerkt.
