Oss is dit jaar gastgemeente van de nationale 5 mei-viering. Voor Bibliotheek Oss en Stadsarchief Oss reden om met een groot aantal activiteiten uit te pakken.
Annemarie Baaijens van Bibliotheek Oss en Martine Eerelman van Stadsarchief Oss hoefden niet lang na te denken toen vanuit de gemeente de vraag kwam om aan te haken bij de nationale 5 mei-viering. “De landelijke 5 mei-lezing wordt door de NPO dit jaar live vanuit Oss uitgezonden. Best iets om trots op te zijn”, zegt Martine Eerelman. “Op en rondom deze dag wordt een groot aantal activiteiten gehouden. Voor ons was het vanzelfsprekend om mee te doen. Juist in deze tijd is het belangrijk om stil te staan bij vrijheid.”
Babyboek
In de Bibliotheek en in het Stadsarchief zijn activiteiten voor jong en oud. Zo is er een geocache-route langs plekken in de gemeente Oss waar een belangrijke gebeurtenis heeft plaatsgevonden in de Tweede Wereldoorlog en een speciale bevrijdingswandeling waar ook een digitale versie van is. Ook is er een expositie. Daar is onder meer het babyboek te zien van Florence van Gelder, een joods meisje uit Oss dat in 1943 op 5-jarige leeftijd werd vergast in Sobibor. “Dat babyboek is ons bezit”, vertelt Eerelman. “Er staan heel veel foto’s in en er zit ook een lokje haar bij. Als ik dat zie, krijg ik elke keer weer kippenvel. Een groot abstract verhaal wordt voor mij door dit persoonlijke boek teruggebracht naar begrijpbare proporties.”
Kooi
Bijzonder is ook de samenwerking met jongeren. Zo is er speciaal voor dit project een verbinding met de scholenkoepel van Het Hooghuis in Oss. Annemarie Baaijens: “Een leerlinge van zestien heeft een kooi ontworpen. Dit omdat tralies mensen letterlijk van hun vrijheid beroven. Maar als je het deurtje van de kooi open zet, is er wel ruimte. Ruimte om jouw verhaal te vertellen. Om te vertellen waarom jij je niet vrij voelt. Of wanneer je je niet vrij voelde om jezelf te zijn. Dat verhaal kun je op een briefje schrijven en in de kooi ophangen.” Ook is er een zogeheten vrijheid in verbondenheid-selfiespot, ontworpen voor en door jongeren. “Op 5 mei vieren we de bevrijding van Nederland in 1945 en dat we sindsdien in vrijheid leven. Ook staan we die dag stil bij de waarde van vrijheid, democratie en mensenrechten. Door middel van een foto bij de selfiespot kun je laten zien dat jij vrijheid en mensenrechten ook heel belangrijk vindt. De foto kun je vervolgens delen op instagram met de hashtags #vrijheidinverbondenheid #hooghuis #bibliotheekoss. Deze selfiespots zijn ook te vinden in de bibliotheken in onze kernen.”
Bibliotheek Oss en Stadsarchief Oss zijn gevestigd in hetzelfde pand. Het is bij uitstek een plek voor het delen van kennis en het vertellen van verhalen. “Bij ons word je op een laagdrempelige manier aan het denken gezet. Door middel van onze collectie bijvoorbeeld. In het kader van 5 mei hebben we een collectiepresentatie gemaakt met titels op het gebied van vrijheid. Die moeten we steeds aanvullen. De boeken vliegen weg. Blijkbaar is er heel veel behoefte aan boeken over dit thema en dat is mooi om te zien.”
Meer informatie over de activiteiten van Bibliotheek Oss en Stadsarchief Oss in het kader van 5 mei op de speciale themapagina Vrijheid in verbondenheid (nobb.nl)
