Tekst: Janneke Krommendijk werkte ruim 46 jaar in de bibliotheekwereld. 25 jaar als assistent-bibliothecaresse bij de bibliotheek Almelo en daarna 22 jaar als mediathecaris op OCG Reggesteyn in Nijverdal. Ze vindt het eeuwig zonde als kennis verloren gaat…
Columnisten / bloggers schrijven op persoonlijke titel en weerspiegelen niet noodzakelijkerwijs het standpunt van de redactie.
Mijn vorige column eindigde ik met “wie weet een onderwerp voor een volgende column?”, wat terugsloeg op het lezen van goede boeken. Wat is een goed boek? Daarover kun je eindeloos filosoferen en van mening verschillen. Ik verwachtte dat mijn mailbox zou ontploffen. Maar nee, niets van dat alles.
Over wat een goed boek is? Een boek moet bij je als lezer passen, qua niveau, interesse, schrijfstijl, of het aantrekkelijk is en meer. Waar je ‘het boek’ vindt speelt een rol. Is dat in een schoolse omgeving, in de bibliotheek of in de boekhandel? Prachtig is het om in een collectie boeken te grasduinen, te neuzen en nieuws te ontdekken.
In de bibliotheek (en mediatheek) speelt de aankleding een grote rol. In de mediatheek was de lekkere ‘luie stoel’ waar thuis geen plek meer voor was gelijk bij menig leerling favoriet. Denk aan de grote rijen kasten van vroeger in tegenstelling tot de boekpresentatie van vandaag en hoe actueel de collectie is? Moet ik lang wachten als ik een titel reserveer? En krijg ik het gewenste antwoord als er een vraag opborrelt? Als schoolbibliothecaris geniet je een aantal voordelen. Neem de collectie, waarbij ik in het samenstellen een groot aandeel had, de leerlingen leerde ik kennen en samen met wat de leerlingen in de lesmethodes voorgeschoteld kregen vormde dat de basis om lezen en onderwijs op elkaar af te stemmen.
In de brugklas introducties mediatheek geven was noodzaak vertelde ik, volgens de directie een goed idee, twee lesuren zelfs en een korte introductie tijdens de eerste schooldag. Les 1 begon met een klein vragenformulier voor elke leerling. Invullen in welk boek ze op dat moment aan het lezen waren, onderwerpen die leuk waren of juist helemaal niet. Voor mij handig om te weten, dit inkijkje in hun interessewereld, over het niveau van boeken die werden genoemd of het ontbreken van belangstelling voor lezen. We gingen verder met het in gebruik nemen van de schoolpas als bibliotheekpas. Ja, de samenwerking tussen de openbare bibliotheek en onze school was al een feit in de jaren negentig van de vorige eeuw en is dat nog steeds. De mogelijkheden van de schoolpas en hoe eenvoudig je met diezelfde pas naar de bibliotheek kon gaan. Voor veel kinderen een openbaring, net zoals de bibliotheekapp die je kunt gebruikten, geweldig! Voor de plaatselijke bibliotheek een win-win situatie, alle leerlingen tussen 12 en 18 jaar waren automatisch lid van de bibliotheek (goed voor de gemeentelijke subsidieaanvraag!).
Les twee had een andere opzet. Hoe je de schoolpas voor de bibliotheek en mediatheek gebruikt hadden ze al geleerd, nu was het zaak om de catalogus te leren kennen. Heeft de mediatheek dit boek? Of iets over konijnen (ik noem maar wat)? En waar staat dat dan? Zoek maar op. Hoe werkt reserveren? Instructie en wat tips deden wonderen. Leerlingen raakten thuis in de boekenwereld. De les werd afgesloten met ‘zoekvragen’. Wat staat er op bladzijde 3 van de krant van vandaag? Hoe weet je of je een informatief boek of roman in handen hebt? Hoe werkt een register in een boek?
De evaluatie gaf de mogelijkheid om leerlingvragen te beantwoorden en nog wat uitleg te geven. Dat een register iets is als een zoekmachine in het boek om snel iets te vinden. Ooohhhh….. weer wat geleerd. En waarom vroeg ik naar pagina drie van de krant? Omdat ik wilde dat de papieren krant werd gevonden. Mijn ‘krantenvraag’ stelde ik anders nadat ik leerlingen op het internet zag zoeken naar pagina drie in de bewuste krant, onvindbaar…. Van ‘Juf hoe kun je ons dat vragen”? Vaardigheden leer je pas als je ermee aan de slag gaat. Je staat er versteld van wat kinderen weten en wat niet en het is zaak daarbij aansluiting te vinden. duidelijk. Prachtig beroep, bibliothecaris in een openbare bibliotheek of binnen een scholengemeenschap, ik zou er direct weer voor kiezen!
